Maria Janion rekonstruuje fakty, przybliża literackich bohaterów, wreszcie przygląda się stereotypom. Szkicuje barwne losy Berka Joselewicza i przedstawia wysiłki Mickiewicza na rzecz utworzenia Legionu Żydowskiego, a także silną wiarę poety w "tajemniczą więź, łączącą naród polski z narodem Izrael". Mickiewiczowski Jankiel, który "Ojczyznę jako Polak kochał!" (jego pierwowzorem był prawdopodobnie Joselewicz), znalazł swoje miejsce w uniwersum polskiej wyobraźni zbiorowej, ale na kształtowanie się stereotypu Żyda znacznie silniejszy wpływ miała wizja Zygmunta Krasińskiego. Jego Nie-Boska Komedia została zainspirowana poglądami księdza Ludwika Alojzego Chiariniego, domowego nauczyciela Krasińskiego, który w swym dziele Teoria judaizmu (1830) pisał, że Talmud reprezentuje "najbardziej uciskający despotyzm religijny, najbardziej wyrafinowane oszustwo, najbardziej bezczelną nietolerancję" oraz przywoływał oskarżenia Żydów o mord rytualny.(www.merlin.pl)
Praca zbiorowa obejmująca 13 artykułów o zróżnicowanym zakresie treściowym i źródłowym, podporządkowanych głównemu tematowi - erotyzmowi w twórczości literackiej dawnych epok, omawia problemy wpisane w staropolskie theatrum amoris. Z rozległego obszaru tematycznego i pola czasowego autorzy dokonali wyborów, które zaowocowały nowym odczytaniem tekstów poetyckich i prozatorskich oraz dokumentów źródłowych, reinterpretacją obiegowych stereotypów, nowym spojrzeniem na funkcję tradycji literackiej, na zjawiska i procesy o charakterze ogólnym, typowym, jak i zagadnienia szczegółowe, wyjątkowe. Artykułom o szerszym zakroju towarzyszą prace analityczne, dotyczące jednego utworu lub jednego problemu.
UWAGI:
Indeks. Streszcz. ang.
DOSTĘPNOŚĆ:
Dostępny jest 1 egzemplarz. Pozycję można wypożyczyć na 30 dni
Wiele mówi się dzisiaj o zanikaniu przestrzeni. Gdy zamiast podróżować, coraz częściej siadamy przed ekranem, gdy szybkość komunikacji, tak jak brak granic, zdarzają się likwidować odległości, wtedy łatwo ulegamy złudzeniu, że wyzwoliliśmy się z fizycznego uwięzienia przestrzeni. Gdy grozi nam takie lekceważenie dla siły ciążenia, wartością staje się umiejętność zobaczenia błysku fizycznego konkretu, a może jego chropowatości i oporu. Dlatego mówmy o miejscach. O interakcji między miejscem i człowiekiem, której znaki odkryć można w tekstach. Dlaczego pewne miejsca przyzywały poetę i domagały się od niego literackiego uobecnienia? Jaki sens kulturowy on sam im dawał? I które z nich stały się miejscami naszej wspólnej pamięci? Z jaką intencją Słowacki kreślił w swych poezjach mapy i co było w jego poznawaniu świata pierwsze: naoczność czy lektura przeczytanej wcześniej książki? Jest to tylko początek repertuaru kwestii...
UWAGI:
Indeks.
DOSTĘPNOŚĆ:
Dostępny jest 1 egzemplarz. Pozycję można wypożyczyć na 30 dni
"Książka jest pracą zbiorową o charakterze interdyscyplinarnym: jej autorami są literaturoznawcy, religioznawcy i filozofowie. Powzięli oni zamiar zbadania w jaki sposób tradycja gnozy lub jej kategorie odzwierciedlają się w dziełach literackich wybranych twórców XIX i XX wieku. Przesłanką do powyższych rozważań było przekonanie o swego rodzaju pokrewieństwie pomiędzy dążeniami gnostyka, pragnącego zgłębić istotę świata duchowego, a głęboką potrzebą pisarza i poety, by zdobyć wiedzę o tym, "co tajemnicze, nienazwane, niewyrażalne" .
UWAGI:
Bibliogr. s. 9-10, 277-288. Streszcz. ang.
DOSTĘPNOŚĆ:
Dostępny jest 1 egzemplarz. Pozycję można wypożyczyć na 30 dni
Dzisiaj Kresy stanowią supernazwę (arcykategorię) ogarniającą wszystkie ziemie wschodnie Pierwszej i Drugiej Rzeczypospolitej i tylko tych ziem. Nazwa ta krystalizująca się przez wieki narodowej historii, wygenerowała byt samoistny, jedyny w swoim rodzaju skrót myślowy, nie do zastąpienia. Nie należy jej rozmazywać w niefortunnych użyciach i zamulać różnymi dywagacjami, jakie pojawiają się we współczesnym literaturoznawstwie. (...) Literatura kresowa obejmuje bogaty korpus utworów od wysoko- do niskoartystycznych, wyodrębniając się swoistym repertuarem problemów i wątków, filozofią i poetyką oraz własną symbiozą i synergią rozwojową w poszczególnych okresach i gatunkach literackich (...) Książka niniejsza jest pierwszą próbą opracowania historii literatury kresowej, jej syntezy i wydzielenia we względnie samodzielną domenę literaturoznawstwa. Może służyć jako podręcznik dla polonistów (nauczycieli, studentów), humanistów i kresowian.
UWAGI:
Bibliogr. s. 406-434. Indeks.
DOSTĘPNOŚĆ:
Dostępny jest 1 egzemplarz. Pozycję można wypożyczyć na 30 dni
